• Home
  • Do czego służy mikrofon pomiarowy?
mikrofon pomiarowy

Do czego służy mikrofon pomiarowy?

Coraz więcej osób chce świadomie ustawić dźwięk w domu, studiu lub sali konferencyjnej. Na słuch się nie da. Potrzebne są wiarygodne dane o tym, co faktycznie słychać.

Mikrofon pomiarowy jest tu kluczowy. Daje płaską charakterystykę, znaną czułość i możliwość kalibracji. W tekście zobaczysz, czym różni się od zwykłego mikrofonu, jak go użyć do kalibracji i jak czytać wyniki pomiarów.

Czym różni się mikrofon pomiarowy od zwykłego mikrofonu?

Mikrofon pomiarowy ma możliwie liniową charakterystykę i znaną czułość w całym paśmie. Zwykły mikrofon bywa celowo “kolorowany”, aby brzmiał atrakcyjniej. Mikrofony pomiarowe są najczęściej dookólne i projektowane jako wolne od kierunkowych podbić. Pracują w środowiskach wolnego pola, pola rozproszonego lub ciśnieniowego w zależności od modelu. Mają plik kalibracyjny i możliwość wzorcowania akustycznym kalibratorem. Często współpracują z przedwzmacniaczem i rejestratorem lub miernikiem dźwięku klasy 1. Typowe średnice to 1/2 cala i 1/4 cala, dobierane pod pasmo i poziomy ciśnienia. Zwykły mikrofon sceniczny lub studyjny nie daje porównywalnej powtarzalności i nie służy do pomiarów.

Jak działa mikrofon pomiarowy i co mierzy akustycznie?

To zazwyczaj mikrofon pojemnościowy, który zamienia ciśnienie akustyczne na napięcie. Mierzy poziom ciśnienia akustycznego, przebieg w czasie i w częstotliwości. Umożliwia analizę:

  • widma częstotliwościowego,
  • odpowiedzi impulsowej i funkcji przenoszenia,
  • czasu pogłosu i wskaźników zrozumiałości,
  • poziomu hałasu w różnych ważeniach i pasmach.

W połączeniu z analizatorem lub oprogramowaniem pozwala ocenić dynamikę, szumy tła, maskowanie i rezonanse.

W jakich sytuacjach przydaje się do kalibracji systemów audio?

  • Strojenie zestawów głośnikowych w domu, studiu i salach.
  • Integracja subwoofera z satelitami i ustawienie punktów podziału.
  • Korekcja parametryczna i ustawienie filtrów z docelową krzywą.
  • Wyrównywanie opóźnień i polaryzacji między drogami.
  • Weryfikacja poziomu odniesienia i limitera w systemach nagłośnieniowych.
  • Kontrola zgodności z wymaganiami akustycznymi w obiektach.

W zastosowaniach profesjonalnych wygodne są mierniki poziomu dźwięku klasy 1 oraz dedykowane mikrofony pomiarowe HBK, które JPT VIBRO dostarcza i kalibruje.

Jak przygotować pomiar głośników i odpowiedź impulsową?

  • Wycisz pomieszczenie. Wyłącz źródła hałasu tła.
  • Ustaw mikrofon na statywie na wysokości uszu w punkcie odsłuchu.
  • Skieruj kapsułę zgodnie z typem mikrofonu. Dla wolnego pola zwykle w stronę źródła.
  • Wykonaj wstępną kalibrację poziomu akustycznym kalibratorem.
  • Ustaw bezpieczny poziom odtwarzania. Unikaj przesterowania i zbyt niskiego SNR.
  • Uruchom sweep logarytmiczny i nagraj odpowiedź impulsową.
  • Zastosuj okno czasowe do izolacji bezpośredniej fali i wczesnych odbić.
  • Zapisz plik referencyjny i powtórz pomiar dla drugiego kanału oraz sumy L+R.

Do pomiarów terenowych i laboratoryjnych przydają się przenośne mierniki dźwięku klasy 1, takie jak modele 2245 lub 2255 z oferty HBK.

Jak wykorzystać go do oceny akustyki pomieszczenia i pogłosu?

  • Zmierz czas pogłosu RT w pasmach oktawowych. Porównaj z zalecanymi zakresami dla funkcji pomieszczenia.
  • Oceń EDT, C50 i C80, aby sprawdzić czytelność mowy i klarowność muzyki.
  • Wykonaj analizę waterfall, aby zlokalizować dudnienia i długie wybrzmienia.
  • Sprawdź rozkład modalny w basie przez siatkę pomiarów w kilku punktach.
  • Zmierz szum tła i wskaż główne źródła hałasu.

W razie potrzeb inżynierskich przydatna jest platforma akwizycji LAN-XI i oprogramowanie analizy danych, które JPT VIBRO integruje w ramach rozwiązań HBK.

Jakie ustawienia i akcesoria zapewnią wiarygodne pomiary?

  • Plik kalibracyjny mikrofonu wczytany do oprogramowania.
  • Kalibrator akustyczny 1 kHz do bieżącej weryfikacji czułości.
  • Statyw, uchwyt antywibracyjny i gąbka przeciwwiatrowa.
  • Stabilne zasilanie mikrofonu i odpowiedni przedwzmacniacz.
  • Częstotliwość próbkowania co najmniej 48 kHz i wystarczająca rozdzielczość.
  • Długi sweep i uśrednianie, aby zwiększyć stosunek sygnału do szumu.
  • Uważne ustawienie okien czasowych i wygładzania, zgodne z celem analizy.
  • Temperatura i wilgotność w typowym zakresie pracy sprzętu.

W ofercie JPT VIBRO znajdują się mikrofony pomiarowe, kalibratory oraz analizatory widma drgań HBK do pracy w laboratorium i w terenie.

Jak czytać krzywe częstotliwości i interpretować wyniki pomiarów?

  • Patrz na trend. Niewielki spadek wysokich tonów w polu odsłuchu bywa akceptowalny.
  • Szczyty są zwykle lepszym celem dla korekcji niż wąskie dołki spowodowane interferencjami.
  • Smoothing 1/12 oktawy pokazuje szczegóły. 1/3 oktawy lepiej obrazuje średnią percepcyjną.
  • Gating poprawia czytelność średnich i wysokich tonów, ale ogranicza rozdzielczość basu.
  • Analizuj także czas. Waterfall i przebieg schodkowy ujawniają problemy z wygaszaniem.
  • Weryfikuj zmiany w kilku punktach. Jedna pozycja może wprowadzać w błąd.
  • Zapisuj stan “przed” i “po”, aby obiektywnie ocenić efekty korekt.

W pomiarach zgodnych z normami hałasu dodatkowo stosuje się ważenia częstotliwościowe i filtry pasmowe w miernikach klasy 1.

Kiedy warto wypożyczyć sprzęt pomiarowy, a kiedy go kupić?

  • Wypożyczenie ma sens przy jednorazowym audycie, okazjonalnym strojeniu sali lub krótkim projekcie.
  • Zakup opłaca się, gdy mierzysz regularnie, realizujesz odbiory lub potrzebujesz stałej dostępności.
  • Jeśli wymagana jest ścieżka wzorcowania i raportowanie zgodne z normami, własny zestaw upraszcza proces.
  • W przemyśle i badaniach przydatna jest spójna platforma sprzętowo-programowa oraz wsparcie serwisowe.

JPT VIBRO, jako przedstawiciel HBK w Polsce dla Sound & Vibration oraz Vibration Test Systems, zapewnia sprzedaż, konfigurację, wsparcie techniczne, serwis i kalibrację sprzętu.

Od czego zacząć pierwsze pomiary, aby uzyskać użyteczne dane?

  • Wybierz mikrofon pomiarowy z plikiem kalibracyjnym i sprawdzonym przedwzmacniaczem.
  • Przygotuj akustyczny kalibrator i statyw. Zadbaj o ciche otoczenie.
  • Skonfiguruj ścieżkę sygnału. Ustaw poziom tak, aby nie było przesteru ani zbyt niskiego SNR.
  • Zmierz pojedynczo lewy i prawy kanał, potem sumę. Zapisz odpowiedzi impulsowe.
  • Oznacz pliki i notuj ustawienia. Powtarzalność jest kluczowa.
  • Wprowadź drobne korekty i natychmiast weryfikuj je kolejnym pomiarem.
  • Sprawdź wyniki w kilku punktach, aby nie przestroić systemu pod jedno miejsce.

Wraz z praktyką przyjdzie pewność w interpretacji. Dobre narzędzia, kalibracja i metodyka dają dane, na których można polegać.

Mikrofon pomiarowy zamienia domysły w fakty. Pozwala świadomie korygować systemy audio, oceniać akustykę i dokumentować wyniki. To inwestycja w powtarzalność, spójność i komfort słuchania.

Skontaktuj się, aby dobrać mikrofon pomiarowy i narzędzia HBK do Twoich pomiarów oraz uzyskać wsparcie konfiguracji i kalibracji od zespołu JPT VIBRO.