W miastach rośnie zapotrzebowanie na kontrolę hałasu. Artykuł przeznaczono dla inżynierów, laboratoriów i działów technicznych zajmujących się akustyką budowlaną.
Spis treści
Co oznaczają podstawowe pojęcia akustyki w budownictwie?
To zestaw pojęć opisujących izolację, pochłanianie, czas pogłosu i drogi przenoszenia dźwięku.
W akustyce budowlanej ważne są proste, ale precyzyjne definicje. Dźwięk to drgania rozchodzące się w powietrzu lub w konstrukcji. Hałas to dźwięk uciążliwy. Izolacyjność akustyczna oznacza zdolność przegrody do ograniczania przejścia dźwięku. Pochłanianie akustyczne to zamiana energii dźwięku na ciepło w porach materiału. Czas pogłosu T60 opisuje, jak długo “wybrzmiewa” pomieszczenie po ustaniu źródła. Przenoszenie flankowe to omijanie głównej przegrody przez dźwięk bocznymi drogami. Mostki akustyczne to lokalne osłabienia, na przykład szczeliny lub sztywne połączenia. W praktyce oceny używa się wskaźników znormalizowanych, takich jak Rw i L’n,w, oraz filtrów ważenia A, przy czym szczegółowe wartości i metody pomiarowe należy potwierdzić w specyfikacjach producenta dostępnym w sekcji Do pobrania.
Izolacyjność powietrzna: ogranicza rozmowy, muzykę, ruch uliczny.
Izolacyjność uderzeniowa: ogranicza odgłosy kroków i uderzeń w stropie.
Pochłanianie: porządkuje akustykę wnętrza i zmniejsza pogłos.
Flanki: niepożądane boczne drogi, które obniżają wynik pomiaru.
Jak dźwięk przenika przez ściany i stropy w budynkach?
Dźwięk przenika trzema głównymi drogami: bezpośrednio, przez konstrukcję oraz przez nieszczelności.
Przenoszenie bezpośrednie to falowanie powietrza uderzające w przegrodę i pobudzające ją do drgań. Przenoszenie konstrukcyjne dotyczy drgań rozchodzących się w elementach budynku, na przykład przez stropy, wieńce i ściany nośne. Nieszczelności i detale, takie jak puszki elektryczne, szczeliny montażowe, kanały czy przejścia instalacyjne, bywają słabymi punktami. W stropach dodatkowo działa hałas uderzeniowy od kroków, przesuwania mebli lub upadków przedmiotów. W ścianach lekkich zjawiska rezonansowe i sprzężenie warstw mogą obniżać izolacyjność, jeśli nie ma odpowiedniego wypełnienia i odsprzężenia.
Drogi flankowe potrafią zniweczyć nawet ciężką przegrodę.
Dobra szczelność i detale montażowe decydują o wyniku.
Jakie materiały najlepiej tłumią i pochłaniają dźwięk?
Do izolacji działają masywne lub wielowarstwowe przegrody, do pochłaniania materiały porowate i ustroje akustyczne.
Izolacja akustyczna korzysta z zasady masy i odsprzęgania. Skuteczne są ciężkie mury, warstwy gipsowo-kartonowe na elastycznym ruszcie z wypełnieniem z wełny mineralnej, podłogi pływające z elastyczną warstwą podkładową oraz drzwi o podwyższonej izolacyjności z uszczelkami obwiedniowymi. Przekładki akustyczne pod profile i łączniki sprężyste ograniczają przenoszenie drgań.
Pochłanianie akustyczne wewnątrz pomieszczeń zapewniają wełny mineralne, panele z pianki otwartokomórkowej, sufity z płyt z włókien mineralnych i panele perforowane z wypełnieniem. Dyfuzory pomagają rozpraszać energię w przestrzeniach odsłuchowych. Wybór zależy od pasma częstotliwości i wymaganego efektu.
Jak projektować pomieszczenia z myślą o izolacji akustycznej?
Skuteczny projekt łączy strefowanie funkcji, ciężkie lub odsprzęgnięte przegrody i kontrolę detali wykonawczych.
W układzie funkcjonalnym warto oddzielać strefy głośne od cichych. Przegrody między mieszkaniami projektuje się jako masywne lub dwuwarstwowe z odsprzęgnięciem i wypełnieniem. Połączenia ściana–strop i ściana–słup przewidują dylatacje akustyczne. Posadzki pływające redukują hałas uderzeniowy. W drzwiach przewiduje się uszczelnienia i odpowiednią masę skrzydeł. Instalacje sanitarne i wentylacyjne otrzymują elastyczne mocowania i przewiązki tłumiące. Wnętrza wymagające dobrej zrozumiałości mowy projektuje się z odpowiednim pochłanianiem i kontrolą czasu pogłosu, a w studiach i salach muzycznych uwzględnia się także niskie częstotliwości.
Jak mierzy się hałas i jakie są obowiązujące normy?
Pomiary wykonuje się miernikami klasy 1 i mikrofonami pomiarowymi, zgodnie z normami PN i PN-EN ISO.
W praktyce korzysta się z mierników poziomu dźwięku klasy 1, dozymetrów, mikrofonów pomiarowych i kalibratorów. Stosuje się ważenie A, czas ważenia Fast lub Slow i analizy pasmowe, na przykład tercjowe. Przed i po pomiarze wykonuje się wzorcowanie przy użyciu kalibratora. W budynkach bada się izolacyjność powietrzną i uderzeniową w warunkach polowych, czas pogłosu oraz hałas od urządzeń technicznych. W środowisku zewnętrznym ocenia się hałas komunikacyjny i przemysłowy.
Najczęściej stosowane dokumenty to między innymi:
PN-EN ISO 16283 (pomiary terenowe izolacyjności akustycznej),
PN-EN ISO 717 (wskaźniki oceny izolacyjności),
PN-EN ISO 10140 (badania laboratoryjne),
PN-EN 12354 (szacowanie właściwości akustycznych z danych elementów),
PN-B-02151-2 i PN-B-02151-3 (wymagania krajowe dla budynków).
Oferta skierowana wyłącznie do inżynierów, laboratoriów i działów technicznych obejmuje rozwiązania pomiarowe i analityczne. JPT VIBRO Sp. z o.o. jest przedstawicielem Hottinger Brüel & Kjær dla linii Sound & Vibration oraz Vibration Test Systems i dostarcza mierniki klasy 1, mikrofony, analizatory widma, platformę akwizycji LAN‑XI, oprogramowanie analityczne oraz kalibratory.
Jakie rozwiązania stosować w remontach, by poprawić akustykę?
Stosuje się układy warstwowe z odsprzęganiem, uszczelnienia, podłogi pływające i pochłanianie we wnętrzach.
W mieszkaniach skuteczne bywa dobudowanie ściany z dwóch warstw płyt na elastycznym ruszcie z wypełnieniem z wełny mineralnej. Wszystkie łączenia doszczelnia się elastycznymi masami, a puszki elektryczne odsprzęga się akustycznie. Drzwi zastępuje się modelami o podwyższonej izolacyjności, a u dołu montuje się listwę opadającą. Na stropach stosuje się podłogi pływające z warstwą elastyczną pod wylewką lub pod panelami. W sufitach montuje się podwieszane układy z wypełnieniem pochłaniającym. Rury i urządzenia technologiczne otrzymują elastyczne wieszaki i obejmy z wkładkami tłumiącymi. W pomieszczeniach z nadmiernym pogłosem pomaga rozkład paneli pochłaniających i dyfuzorów.
Jakie powszechne błędy pogarszają warunki akustyczne?
Najczęstsze błędy wynikają z nieszczelności, sztywnych połączeń i braku planu akustycznego.
Wspólne puszki elektryczne w ścianach rozdzielających.
Sztywne kotwienie profili do konstrukcji bez przekładek.
Brak wypełnienia wełną w ścianach dwuwarstwowych.
Szczeliny montażowe przy ościeżach i sufitach.
Przerwane warstwy podłogi pływającej i mostki przez listwy.
Zbyt lekkie lub nieszczelne drzwi wewnętrzne.
Pominięcie dróg flankowych przez ściany boczne i stropy.
Otwarty sufit podwieszany bez ciągłości izolacji w liniach rozdziału.
Brak wzorcowania sprzętu pomiarowego przed badaniami.
Jak zacząć ocenę akustyczną domu i jakie kroki podjąć?
Ocena zaczyna się od rozpoznania źródeł hałasu, a kończy planem działań i weryfikacją pomiarową.
Na początku definiuje się potrzeby i akceptowalny poziom komfortu. Potem identyfikuje się źródła hałasu zewnętrznego i wewnętrznego, w tym instalacje. Analizuje się projekt i detale, aby wskazać potencjalne mostki akustyczne. Wykonuje się wstępne badania tła i, w razie potrzeby, pomiary izolacyjności oraz czasu pogłosu zgodnie z normami. Na podstawie wyników powstaje plan działań materiałowych i wykonawczych oraz harmonogram prac. Po wdrożeniu rozwiązań przeprowadza się odbiór z pomiarami kontrolnymi. W projektach profesjonalnych pomocne są mierniki klasy 1, mikrofony pomiarowe, kalibratory i oprogramowanie analityczne. Dodatkowym wsparciem są zasoby merytoryczne, na przykład centrum wiedzy i materiały do pobrania udostępniane przez dostawców rozwiązań.
Dobra akustyka nie jest dziełem przypadku. To wynik znajomości zasad, rzetelnego projektu i kontroli jakości. Świadome decyzje już na etapie koncepcji pozwalają oszczędzić czas i uniknąć poprawek, a dobrze zaplanowane pomiary potwierdzają skuteczność przyjętych rozwiązań.
Skonsultuj potrzeby z zespołem JPT VIBRO i dobierz narzędzia HBK do pomiarów akustyki budowlanej, dopasowane do Twojego projektu.
Jakie są zasady akustyki w budownictwie?
W miastach rośnie zapotrzebowanie na kontrolę hałasu. Artykuł przeznaczono dla inżynierów, laboratoriów i działów technicznych zajmujących się akustyką budowlaną.
Spis treści
Co oznaczają podstawowe pojęcia akustyki w budownictwie?
To zestaw pojęć opisujących izolację, pochłanianie, czas pogłosu i drogi przenoszenia dźwięku.
W akustyce budowlanej ważne są proste, ale precyzyjne definicje. Dźwięk to drgania rozchodzące się w powietrzu lub w konstrukcji. Hałas to dźwięk uciążliwy. Izolacyjność akustyczna oznacza zdolność przegrody do ograniczania przejścia dźwięku. Pochłanianie akustyczne to zamiana energii dźwięku na ciepło w porach materiału. Czas pogłosu T60 opisuje, jak długo “wybrzmiewa” pomieszczenie po ustaniu źródła. Przenoszenie flankowe to omijanie głównej przegrody przez dźwięk bocznymi drogami. Mostki akustyczne to lokalne osłabienia, na przykład szczeliny lub sztywne połączenia. W praktyce oceny używa się wskaźników znormalizowanych, takich jak Rw i L’n,w, oraz filtrów ważenia A, przy czym szczegółowe wartości i metody pomiarowe należy potwierdzić w specyfikacjach producenta dostępnym w sekcji Do pobrania.
Jak dźwięk przenika przez ściany i stropy w budynkach?
Dźwięk przenika trzema głównymi drogami: bezpośrednio, przez konstrukcję oraz przez nieszczelności.
Przenoszenie bezpośrednie to falowanie powietrza uderzające w przegrodę i pobudzające ją do drgań. Przenoszenie konstrukcyjne dotyczy drgań rozchodzących się w elementach budynku, na przykład przez stropy, wieńce i ściany nośne. Nieszczelności i detale, takie jak puszki elektryczne, szczeliny montażowe, kanały czy przejścia instalacyjne, bywają słabymi punktami. W stropach dodatkowo działa hałas uderzeniowy od kroków, przesuwania mebli lub upadków przedmiotów. W ścianach lekkich zjawiska rezonansowe i sprzężenie warstw mogą obniżać izolacyjność, jeśli nie ma odpowiedniego wypełnienia i odsprzężenia.
Jakie materiały najlepiej tłumią i pochłaniają dźwięk?
Do izolacji działają masywne lub wielowarstwowe przegrody, do pochłaniania materiały porowate i ustroje akustyczne.
Izolacja akustyczna korzysta z zasady masy i odsprzęgania. Skuteczne są ciężkie mury, warstwy gipsowo-kartonowe na elastycznym ruszcie z wypełnieniem z wełny mineralnej, podłogi pływające z elastyczną warstwą podkładową oraz drzwi o podwyższonej izolacyjności z uszczelkami obwiedniowymi. Przekładki akustyczne pod profile i łączniki sprężyste ograniczają przenoszenie drgań.
Pochłanianie akustyczne wewnątrz pomieszczeń zapewniają wełny mineralne, panele z pianki otwartokomórkowej, sufity z płyt z włókien mineralnych i panele perforowane z wypełnieniem. Dyfuzory pomagają rozpraszać energię w przestrzeniach odsłuchowych. Wybór zależy od pasma częstotliwości i wymaganego efektu.
Jak projektować pomieszczenia z myślą o izolacji akustycznej?
Skuteczny projekt łączy strefowanie funkcji, ciężkie lub odsprzęgnięte przegrody i kontrolę detali wykonawczych.
W układzie funkcjonalnym warto oddzielać strefy głośne od cichych. Przegrody między mieszkaniami projektuje się jako masywne lub dwuwarstwowe z odsprzęgnięciem i wypełnieniem. Połączenia ściana–strop i ściana–słup przewidują dylatacje akustyczne. Posadzki pływające redukują hałas uderzeniowy. W drzwiach przewiduje się uszczelnienia i odpowiednią masę skrzydeł. Instalacje sanitarne i wentylacyjne otrzymują elastyczne mocowania i przewiązki tłumiące. Wnętrza wymagające dobrej zrozumiałości mowy projektuje się z odpowiednim pochłanianiem i kontrolą czasu pogłosu, a w studiach i salach muzycznych uwzględnia się także niskie częstotliwości.
Jak mierzy się hałas i jakie są obowiązujące normy?
Pomiary wykonuje się miernikami klasy 1 i mikrofonami pomiarowymi, zgodnie z normami PN i PN-EN ISO.
W praktyce korzysta się z mierników poziomu dźwięku klasy 1, dozymetrów, mikrofonów pomiarowych i kalibratorów. Stosuje się ważenie A, czas ważenia Fast lub Slow i analizy pasmowe, na przykład tercjowe. Przed i po pomiarze wykonuje się wzorcowanie przy użyciu kalibratora. W budynkach bada się izolacyjność powietrzną i uderzeniową w warunkach polowych, czas pogłosu oraz hałas od urządzeń technicznych. W środowisku zewnętrznym ocenia się hałas komunikacyjny i przemysłowy.
Najczęściej stosowane dokumenty to między innymi:
Oferta skierowana wyłącznie do inżynierów, laboratoriów i działów technicznych obejmuje rozwiązania pomiarowe i analityczne. JPT VIBRO Sp. z o.o. jest przedstawicielem Hottinger Brüel & Kjær dla linii Sound & Vibration oraz Vibration Test Systems i dostarcza mierniki klasy 1, mikrofony, analizatory widma, platformę akwizycji LAN‑XI, oprogramowanie analityczne oraz kalibratory.
Jakie rozwiązania stosować w remontach, by poprawić akustykę?
Stosuje się układy warstwowe z odsprzęganiem, uszczelnienia, podłogi pływające i pochłanianie we wnętrzach.
W mieszkaniach skuteczne bywa dobudowanie ściany z dwóch warstw płyt na elastycznym ruszcie z wypełnieniem z wełny mineralnej. Wszystkie łączenia doszczelnia się elastycznymi masami, a puszki elektryczne odsprzęga się akustycznie. Drzwi zastępuje się modelami o podwyższonej izolacyjności, a u dołu montuje się listwę opadającą. Na stropach stosuje się podłogi pływające z warstwą elastyczną pod wylewką lub pod panelami. W sufitach montuje się podwieszane układy z wypełnieniem pochłaniającym. Rury i urządzenia technologiczne otrzymują elastyczne wieszaki i obejmy z wkładkami tłumiącymi. W pomieszczeniach z nadmiernym pogłosem pomaga rozkład paneli pochłaniających i dyfuzorów.
Jakie powszechne błędy pogarszają warunki akustyczne?
Najczęstsze błędy wynikają z nieszczelności, sztywnych połączeń i braku planu akustycznego.
Jak zacząć ocenę akustyczną domu i jakie kroki podjąć?
Ocena zaczyna się od rozpoznania źródeł hałasu, a kończy planem działań i weryfikacją pomiarową.
Na początku definiuje się potrzeby i akceptowalny poziom komfortu. Potem identyfikuje się źródła hałasu zewnętrznego i wewnętrznego, w tym instalacje. Analizuje się projekt i detale, aby wskazać potencjalne mostki akustyczne. Wykonuje się wstępne badania tła i, w razie potrzeby, pomiary izolacyjności oraz czasu pogłosu zgodnie z normami. Na podstawie wyników powstaje plan działań materiałowych i wykonawczych oraz harmonogram prac. Po wdrożeniu rozwiązań przeprowadza się odbiór z pomiarami kontrolnymi. W projektach profesjonalnych pomocne są mierniki klasy 1, mikrofony pomiarowe, kalibratory i oprogramowanie analityczne. Dodatkowym wsparciem są zasoby merytoryczne, na przykład centrum wiedzy i materiały do pobrania udostępniane przez dostawców rozwiązań.
Dobra akustyka nie jest dziełem przypadku. To wynik znajomości zasad, rzetelnego projektu i kontroli jakości. Świadome decyzje już na etapie koncepcji pozwalają oszczędzić czas i uniknąć poprawek, a dobrze zaplanowane pomiary potwierdzają skuteczność przyjętych rozwiązań.
Skonsultuj potrzeby z zespołem JPT VIBRO i dobierz narzędzia HBK do pomiarów akustyki budowlanej, dopasowane do Twojego projektu.